Όρκος του Μ.Αλεξάνδρου στην πόλη Ώπιδα. Μύθος ή πραγματικότητα; - του Γιώργου Τσακίρη

Ξεκινώ διευκρινίζοντας ότι ο γράφων σε καμία περίπτωση δεν διεκδικεί την κατοχή της μίας και μόνης αλήθειας για το θέμα του άρθρου. Σκοπός του κειμένου είναι η ελπίδα να ξεκινήσει ένας γόνιμος διάλογος και (γιατί όχι) έρευνα που θα οδηγήσει σε αυτή.

Αφορμή στάθηκε η ανάγνωση ενός κειμένου του κ. Βλάση Χαβουτσά το οποίο αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα thesecretrealtruth.blogspot.com (και έκτοτε έγινε αναπαραγωγή του από πολλές άλλες)  τον Μάρτιο του 2007, στο οποίο, με αρκετά πειστικά επιχειρήματα, καταρρίπτεται η ύπαρξη του αναφερόμενου ως «Όρκου του Μεγάλου Αλεξάνδρου στην πόλη Ώπιδα», την οποία ο ίδιος αναφέρει ως «Ιόππη».

Λόγω του ότι το κείμενο στο οποίο αναφέρομαι είναι αρκετά μακροσκελές (ούτε λίγο ούτε πολύ καταλαμβάνει 13 πλήρεις σελίδες !), θα αναφερθώ, ουσιαστικά αντιγράφοντας, στην κατάληξη του κειμένου του κ. Χαβουτσά, όσον αφορά το από πού, όπως υποστηρίζει ο ίδιος, προέρχεται τελικά η ύπαρξη αυτού του Όρκου.

Γράφει λοιπόν ο κ. Χαβουτσάς :

«Έθεσα το ερώτημα του «όρκου» σε κάποιον γνωστό μου Ιστορικό, μήπως και λάβω από εκεί απάντηση, και το πρώτο πράγμα που έκανε ήταν να χαμογελάσει πονηρά και να μου πει. «Αυτό είναι γνωστή ιστορία που κρατάει χρόνια. Ο «όρκος» δεν είναι τίποτα άλλο από μια συγγραφική δημιουργία που την έγραψε ο Ζαλόκωστας, βάση λογοτεχνικής αδείας, πολύ αργότερα, το 1951. Πήρε αφορμή από μία πρόταση του Πλούταρχου κι έγραψε αυτόν τον «όρκο» που τον απέδωσε στον Μέγα Αλέξανδρο. Ψάξε να βρεις το έργο του Ζαλοκώστα που τον αναφέρει, και θα καταλάβεις τι σου λέω». Φυσικά έψαξα και βρήκα σε ποιο έργο του ο Χρήστος Ζαλόκωστας αναφέρει τον όρκο, και είναι στο "ΜΕΓΑΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ: Ο ΠΡΟΔΡΟΜΟΣ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ". Εκεί μέσα πήρε σάρκα και οστά για πρώτη φορά ο «όρκος», που δεν είναι κείμενο του 324 πχ, αλλά πολύ μεταγενέστερο, του 1950 μ.Χ !!!»

Όπως αναφέρει κατ’ επανάληψη στο άρθρο του ο κ. Χαβουτσάς : «Στο διαδίκτυο βρήκα πολλές σελίδες με τον «όρκο» αλλά το περίεργο, που φυσικά το περίμενα, είναι ότι δεν υπάρχει πουθενά σε Αρχαία Ελληνική γραφή, παρά μόνο σε μια και μοναδική μετάφραση !!!! Και εξηγούμε... Εάν ψάξουμε για τον όρκο του Ιπποκράτη στο διαδίκτυο, θα τον βρούμε σε τουλάχιστον 40 διαφορετικές μεταφράσεις, που η καθεμία διαφέρει από την άλλη σε κάποια σημεία, για τον απλό λόγοo ότι έχει γίνει από διαφορετικούς μεταφραστές και φιλολόγους. Του Αλεξάνδρου όμως θα την βρούμε σε μία και μοναδική μετάφραση , που αυτό το γεγονός από μόνο του λέει πολλά !!!»

Οι υποστηρικτές του, όπως αναφέρει, επικαλούνται τους :

α) Ερατοσθένη : Αλεξανδρινός φιλόσοφος (375-194 π. Χ) τρίτος διευθυντής Βιβλιοθήκης Αλεξανδρείας. Τον άκουσε από πολλούς γέροντες, αυτήκοους ακροατές, και
β) Καλλισθένης βιβλίο Γ'

Επικαλούμενος όμως πηγές τόσο από αρχαίους συγγραφείς όπως ο Αρριανός, ο Καλλισθένης, ο Πλούταρχος, ο Παυσανίας, ο Πλάτων, ο Πολύβιος κ.α. αλλά και οι Φλάβιος Ιώσηπος, Ωριγένης, Θεόγνωστος, Κύρριλος, Λεξικά, Εγκυκλοπαίδειες αλλά και διαδικτυακά βοηθήματα αποθησαύρισης αρχαίων κειμένων, όπως το TLG MOUSAIOS (Thesaurus Linguae Graecae - θησαυρός της Ελληνικής γλώσσης), μια ηλεκτρονική βάση δεδομένων πλήρους κειμένου που περιλαμβάνει όλα τα σωζόμενα αρχαία ελληνικά κείμενα από τον 8ο αι. π.Χ. μέχρι και το 600 μ.Χ., καθώς και ιστοριογραφικά και λεξικογραφικά κείμενα, και κείμενα σχολιαστών της περιόδου 600 μ.Χ. έως 1453 μ.Χ., ουσιαστικά επιχειρεί, και κατά τη γνώμη μου μάλλον το καταφέρνει, να καταρρίψει την ύπαρξη του Όρκου.

Δε θα είχα ίσως «αντικείμενο» για το συγκεκριμένο κείμενο, εάν στην πόλη μας, στην κεντρική της μάλιστα πλατεία, δεν είχε τοποθετηθεί με τη μέριμνα του αξιολογότατου και με πολύ σημαντικό έργο Συλλόγου για τη Διεθνοποίηση της Ελληνικής Γλώσσας, ένα πανέμορφο μνημείο, έργο του Θάσιου γλύπτη Κ. Λόβουλου (αν δεν κάνω λάθος) το 2002, την μία πλευρά του οποίου καταλαμβάνει ο αναφερόμενος ως «Όρκος του Μεγάλου Αλεξάνδρου» (τις άλλες δε τρεις, πανέμορφες παραστάσεις με τον Αλέξανδρο έφιππο και το Γόρδιο Δεσμό, τη Μακεδονική Φάλαγγα και τις μορφές του Αλεξάνδρου και του Φιλίππου με τη χρυσή λάρνακα που φέρει το Αστέρι της Βεργίνας ,και την επιγραφή «Έστιν Ουν Ελλάς και η Μακεδονία»).

Πέραν του ότι η χωροθέτηση του μνημείου είναι, κατά τη γνώμη μου, εντελώς λανθασμένη καθότι έχει τοποθετηθεί εμπρός και όχι πίσω από τον ιστό της σημαίας που βρίσκεται εκεί, μήπως (εάν τελικά ο Όρκος δεν υπάρχει) θα έπρεπε, εκτός του να αλλάξει η τοποθέτησή του, να αλλάξει και η συγκεκριμένη και μόνο πλευρά του μνημείου ;